monument vol kunst, historie en samenwerking Huis van Waalwijk

Architect Kropholler is het brein achter het bijzondere ontwerp van Huis van Waalwijk. Toen er in de jaren ’30 een stadhuis gebouwd zou gaan worden, leverde het bepalen van de stijl nogal wat keuzestress op. Liever modern en een tikje futuristisch of toch klassiek en historisch? Kropholler schetste zijn ontwerp voor het trapgevelgebouw, diende het in en niet veel later hoorde hij het: dit ging ‘m worden. In 1932 was de bouw klaar en sindsdien markeert Huis van Waalwijk het Raadhuisplein.

De creaties van Kropholler pik je er snel uit vanwege de kenmerkende trapgevel en een statig bordes. Hij laat vaak kleine details terugkomen in zijn gebouwen als knipoog naar de locatie en de historie ervan. Zo ook bij Huis van Waalwijk. Ik tuur naar het pand, benieuwd of ik ze kan spotten. Niet veel later ontdek ik het: de stenen koe en os die de wacht houden bij de trap verwijzen naar het leerlooierij verleden.

Ik heb vandaag afgesproken met Jozef, hij is al een aantal jaar met pensioen en sinds een paar weken coördinator bij Huis van Waalwijk. Samen met een gebouwbeheerder en een andere vrijwilliger die ondersteunende taken doet, vormen zij het kernteam dat Huis van Waalwijk beheert.

Jozef en ik ontmoeten elkaar in de centrale hal waar je direct mee terug in de tijd wordt genomen. “Wat een prachtig licht hier”, het is zo’n beetje het eerste dat ik zeg nadat we elkaar de hand hebben geschud. Jozef wijst naar de kleurrijke glas in lood ramen naast de stenen trap links van ons. Een waterig herfstzonnetje prikt er dapper doorheen en maakt dat de hele ruimte zich in een zacht, oranje licht baadt. Op elk raam is een ander sterrenbeeld afgebeeld merk ik op. Jozef legt uit dat de zus van architect Kropholler glas in lood maakte en al zijn gebouwen voorzag van de mooiste raam creaties. Wat een goed duo, die Kropholler en zijn zus.

Vanuit de hal heb je toegang tot de rest van het gebouw. De verschillende deuren trekken mijn aandacht, wat is hier nou eigenlijk allemaal te vinden in Huis van Waalwijk? “Veel!” lacht Jozef. “Je kunt alles wat we doen onderverdelen in drie pijlers: de tentoonstelling van architect Kropholler, verschillende kunstexposities en evenementen zoals lezingen en huiskamerconcerten. Elke zaterdag- en zondagmiddag zijn we geopend als museum en voor de losse evenementen kan je het beste onze agenda in de gaten houden. De toegang is overigens altijd gratis.”

Tijd voor een tour door het gebouw, ik ben alleen maar nieuwsgieriger geworden. Eerst stappen we de voorkamer binnen. De grote raampartijen geven een mooie blik op het Raadhuisplein. In dit vertrek draait alles om Kropholler en zijn werk als architect. Informatiepanelen aan de muur vertellen me over het ontwerp en de bouw van Huis van Waalwijk.

Ik bewonder een geëxposeerde bouwsteen in de hoek van het vertrek. “Moet jij eens raden hoe zwaar dat ding is”, zegt Jozef. Ik zit er flink naast met mijn drie kilo: het blijkt maar liefst acht te zijn. “Pittige klus dus om dit gebouw in elkaar te metselen”, lacht hij.

De andere kamers op deze verdieping zijn expositieruimtes. Jozef en zijn vrouw Marian vormen samen met Martin Peulen het vaste kunstenaarsgezelschap dat de ruimtes vult. De focus ligt op beeldhouwkunst, schilderkunst en poëzie. Ik kijk mijn ogen uit bij de vaste exposities. De combinatie van de historische vertrekken en de verrassende kunstwerken maakt het bezoek tot een enorm prikkelende belevenis.

Naast de vaste exposities, is er ook een ruimte waar wisselende tentoonstellingen zijn van wat kleinere, regionale kunstenaars. Voor sommige is Huis van Waalwijk zelfs de plek waar zij voor het eerst exposeren. “Elke zes weken kun je hier iets nieuws bewonderen”, vertelt Jozef. “Zo geven we een podium aan creatievelingen uit de regio en is er voor bezoekers steeds weer wat nieuws te zien. Win-win!”

Huis van Waalwijk telt maar liefst drie verdiepingen en de ene ruimte is nog mooier dan de ander. Jozef laat me ook de Raadzaal zien waar regelmatig lezingen, muzikale middagen en andere evenementen worden georganiseerd. Voor kinderen spreekt Huis van Waalwijk ongetwijfeld ook tot de verbeelding. Tijdens hun bezoek kunnen ze zich storten op de foto speurtocht dwars door het pand om vervolgens aan het eind, bij het juist beantwoorden van de vragen, hun prijs in ontvangst te nemen.

Samenwerking is het toverwoord bij Huis van Waalwijk en stilzitten kennen ze hier niet. Deze combinatie maakt dat het hier bruist.  Jozef vertelt: “In november wordt het pand omgedoopt tot Huis van Sinterklaas waar kinderen het verhaal van de Sint beleven in de verschillende kamers. Er zijn daarnaast al veel samenwerkingen met scholen uit de regio waarbij leerlingen kennis maken met kunst, cultuur en historie. De samenwerking met muzikanten en kunstenaars uit de buurt zorgt voor een levendige agenda vol activiteiten en ook voor de toekomst liggen er veel mooie samenwerkingen op de plank.”

Wist je dat Huis van Waalwijk volledig draait op vrijwilligers? Zo kan de toegang helemaal gratis blijven. Het team telt nu 24 betrokken leden maar er is altijd ruimte voor meer volgens Jozef: genoeg te doen op deze bruisende plek. Een ander fijn weetje is dat Huis van Waalwijk sinds een paar jaar volledig rolstoelvriendelijk is dankzij de komst van de lift. Zo kan iedereen dit iconische pand van binnen komen bewonderen. Kom je langs met een groep? Reserveer dan de Kropholler Complex Rondleiding op onze website.

Ik bedank Jozef voor deze fijne rondleiding, sluit de deur achter me en wandel het bordes weer af. Als ik terugloop over het Raadhuisplein kijk ik nog een keer achterom, deze parel uit De Langstraat is alleen nog maar interessanter geworden.  

Je bezoek aan Waalwijk of Huis van Waalwijk verder uitbreiden? Bekijk ons aanbod van tours en excursies.