Oorlog in De Loonse en Drunense Duinen
De Loonse en Drunense Duinen, een prachtig natuurgebied dat tijdens de oorlog werd gebruikt als strategische plek vol munitieopslagplaatsen en schuilplekken. Terwijl je door het bos wandelt, kom je langs loopgraven in De Loonse en Drunense Duinen, verstopt in de natuur, maar nog steeds goed zichtbaar. De restanten van bombardementen in de vorm van oude bomkraters geven je een tastbare herinnering aan de heftige gebeurtenissen die zich hier afspeelden.
Munition Ausgabe Stelle in de duinen (wandelroute)
De voormalige opslagplaats voor munitie is een interessante stop, waar de Duitsers hun explosieven verborgen hielden. De bijzondere wandelroute die je meeneemt langs deze historische plekken is de M.A.St. route, ontwikkeld door Heemkundekring ‘De Ketsheuvel’ in samenwerking met Natuurmonumenten.
De naam M.A.St. verwijst naar Munition Ausgabe Stelle – oftewel een Duitse munitie-uitgifteplaats. Ooit lagen hier op een terrein van 300 hectare meer dan 130 munitiebunkers, barakken en militaire voorzieningen zoals parkeerhavens en zelfs een sportveld. Tijdens de wandelroute Tweede Wereldoorlog Brabant, die start nabij de Efteling, wandel je langs sporen uit het verleden: van latrines en mitrailleursnesten tot kraters die ontstonden toen de munitie aan het eind van de oorlog tot ontploffing werd gebracht. De natuur heeft inmiddels veel overgenomen, maar de oorlogssporen in dit natuurgebied blijven voelbaar onder je voeten.

Schotse Highlanders Bevrijdingsroutes
Sinds 5 mei 2025 zijn in de gemeenten Heusden en Waalwijk twee nieuwe Schotse Highlanders Bevrijdingsroutes te beleven. Deze fietsroutes maken deel uit van het internationale netwerk van Liberation Route Europe en brengen op bijzondere wijze het verhaal van de bevrijding in beeld. Ze volgen het spoor van de moedige Schotse soldaten van de 51e Highland Divisie, die in november 1944 een cruciale rol speelden bij de bevrijding van deze regio.
Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Heusden (fietsroute)
De 38 kilometer lange Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Heusden begint en eindigt bij het Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen en voert langs indrukwekkende en belangrijke locaties uit de Tweede Wereldoorlog. Onderweg ontdek je persoonlijke en militaire verhalen via de Liberation Route-app.
Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Heusden
Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Waalwijk (fietsroute)
De Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Waalwijk leidt je langs plekken die herinneren aan de bevrijding van de stad door Schotse troepen. Beide routes zijn flexibel te fietsen, vanaf elk punt en in beide richtingen. Ze vormen een eerbetoon aan de Schotse bevrijders en maken de geschiedenis bijna tastbaar, in het landschap waar het zich afspeelde.
Schotse Highlanders Bevrijdingsroute Waalwijk
Herdenkingsmonumenten en speciale plekken in Waalwijk, Sprang-Capelle en Waspik
In gemeente Waalwijk zijn twee fietsroutes uitgezet. Een van de routes gaat langs WO2-monumenten, -gedenkplaatsen en -plaquettes in de gemeente. De andere route is uitgezet in het kader van 80 jaar vrijheid en vertelt de verhalen rondom de bevrijding van Sprang-Capelle.
80 jaar vrijheid: de sporen van WO2 in Sprang-Capelle (fietsroute)
Heemkundevereniging Sprang-Capelle heeft een bijzondere fietsroute ontwikkeld die je meeneemt langs 28 locaties met sporen uit de Tweede Wereldoorlog. Je fietst langs monumenten en plekken waar de oorlog voelbaar aanwezig is – soms duidelijk zichtbaar, soms verscholen achter een bijzonder verhaal. Via de QR-code in het routeboekje krijg je toegang tot uitgebreide informatie over de diverse locaties, om gedurende de route of later thuis te lezen.
Deze route biedt een unieke manier om het verleden te beleven en stil te staan bij de gebeurtenissen die het dorp hebben gevormd. Sinds 1 mei 2025 is de route verkrijgbaar bij Heemkundevereniging Sprang-Capelle, ideaal voor wie op een actieve en respectvolle manier de geschiedenis van Sprang-Capelle wil ontdekken.

WO2 Monumentenroute Waalwijk: een reis door de tijd (fietsroute)
Voor wie houdt van een stevige fietstocht vol geschiedenis, is er de WO2-monumentenroute door Waalwijk, Sprang-Capelle en Waspik. Over een afstand van 37,3 kilometer fiets je langs 22 gedenkplaatsen. Je komt langs plekken zoals het Monument voor de Gevallenen in Waalwijk, een eerbetoon aan de slachtoffers van de oorlog. In Sprang-Capelle is het indrukwekkende Lancastermonument te vinden, op de plek waar een Britse bommenwerper neerstortte. En in Waspik ontdek je een oude bunker die deel uitmaakte van de Duitse verdedigingslinie. Deze monumenten en gedenkplaatsen vertellen elk hun eigen verhaal en maken de route extra bijzonder.
Fietsroute langs WO2 monumenten Waalwijk
Heusden: een stad vol verhalen
Een wandeling door Heusden is niet alleen een reis door een historische vestingstad, maar ook een confrontatie met het verleden. De oorlog mag dan al decennia voorbij zijn, de sporen ervan zijn hier nog altijd zichtbaar.
Stadhuisramp Heusden
De meest aangrijpende gebeurtenis in Heusden vond plaats op 4 en 5 november 1944, toen de terugtrekkende Duitse troepen een rampzalige daad begingen. In de kelder van het stadhuis van Heusden schuilden die nacht zo’n 200 burgers voor het oorlogsgeweld. De Duitse bezetters waren zich daarvan bewust maar besloten alsnog de toren van het gebouw op te blazen. Hierdoor kwamen 134 mannen, vrouwen en kinderen om het leven. De Stadhuisramp wordt nog altijd gezien als een van de grootste tragedies van vestingstad Heusden.
Een herdenkingsmonument houdt de herinnering aan deze ramp levend. Op Bevrijdingsdag en rond 5 november wordt hier jaarlijks bij stilgestaan. De medewerkers van Toeristisch Informatiepunt (TIP) Heusden kunnen je er meer over vertellen; het herdenkingsmonument is op het pleintje voor het TIP te vinden (Pelsestraat 17).
TIP Heusden
De kracht van herdenken: waarom het belangrijk blijft
We leven in vrijheid en dat lijkt soms vanzelfsprekend. Maar de verhalen uit de Tweede Wereldoorlog laten ons zien hoe kwetsbaar die vrijheid is. Door op pad te gaan langs de oorlogsmonumenten, verborgen verhalen en tastbare herinneringen in De Langstraat, houden we het verleden levend – voor onszelf en voor de generaties na ons.